Δευτέρα, 29 Νοέμβριος 2021
Η μελισσοκομία στην Ελλάδα – ιστορική αναδρομή
Το αγνό μέλι ανήκει στις βασικές διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων εδώ και χιλιάδες χρόνια – μια υπερτροφή τόσο αρχαία, που είναι δύσκολο να διακρίνουμε πού τελειώνει η ιστορία και πού ξεκινάει η μυθολογία!
Εξίσου παλιά με την αγάπη μας για το ελληνικό μέλι, όμως, είναι και η τέχνη της μελισσοκομίας, που εξασκείται στην Ελλάδα συστηματικά από την αρχαιότητα.
Η εξέλιξή της; Σταδιακή αλλά και εντυπωσιακή!
Από τις αρχές του 1900 και μετά, η μελισσοκομία στην Ελλάδα αρχίζει να παίρνει τη μορφή που ξέρουμε σήμερα: μελίσσια «νέου» τύπου, αυτοματισμοί, στολές και πολλά άλλα εργαλεία κάνουν την εμφάνισή τους και το μέλι των Ελλήνων παραγωγών γνωρίζει άνθιση, τόσο ποσοτική όσο και ποιοτική.
Πώς παράγεται το μέλι σήμερα, όμως;
Πόσο έχουν βοηθήσει η επιστήμη και η τεχνολογία στην ανάπτυξη της μελισσοκομίας και την παραγωγή του μελιού;
Πώς φτάσαμε από το αγνό μέλι στην αρχαία Ελλάδα, στους χιλιάδες τόνους μελιού που παράγονται κάθε χρόνο στη χώρα μας;
Διάβασε και αυτό: Το μέλι στην αρχαία Ελλάδα
Μέσα από το Οδοιπορικό του Μέλι Μούσες, μιας εταιρείας μελιού με αγάπη και σεβασμό για τη μελισσοκομία και το ελληνικό μέλι, συναντήσαμε μελισσοκόμους απ’ άκρη σ’ άκρη της Ελλάδας, ερασιτέχνες και επαγγελματίες, κάποιους πρώτης γενιάς αλλά και πόσους που συνεχίζουν την τέχνη από τους γονείς και τους παππούδες τους.
Όσα μάθαμε είναι πολύτιμα και θέλουμε να τα μοιραστούμε!
Μπορεί να σε ενδιαφέρει: Πώς παράγεται το μέλι;
Η εξέλιξη της μελισσοκομίας από τον 20ο αιώνα έως σήμερα
Στο φυσικό της περιβάλλον πρωτογνωρίσαμε τη μέλισσα, εκεί που η ίδια η φύση της έδωσε χώρο: σε κορμούς δέντρων, στα δάση και τα βουνά, ανάμεσα στα βράχια.
Με τον καιρό ο άνθρωπος ήρθε να της προσφέρει περισσότερα: η μελισσοκομία έγινε συστηματική, με κυψέλες μέσα σε κοφίνια, και αργότερα σε κτιστές κατασκευές από κεραμίδια και πηλό, τακτικά χωρισμένες ώστε ο τρύγος να γίνεται όσο πιο εύκολα ήταν δυνατόν.
Ο 20ος αιώνας βρήκε την Ελλάδα με περισσότερες από 200.000 κυψέλες, οι οποίες στη συντριπτική τους πλειοψηφία ήταν παραδοσιακές: το 1903, στη χώρα μας υπήρχαν μόνο 412 κυψέλες ευρωπαϊκού τύπου (Langstroth).
Και είναι λογικό αν αναλογιστεί κανείς ότι η μελισσοκομία εκείνο τον καιρό εξασκούταν σχεδόν ερασιτεχνικά – κάθε γεωργός μπορεί να είχε μια μικρή παραγωγή για τις απαιτήσεις τις οικογένειάς του. Δεν είναι, τυχαίο, άλλωστε, που κάθε περιοχή της Ελλάδας είχε και από μια παραδοσιακή συνταγή με μέλι και η διατροφική αξία του μελιού ήταν διαδεδομένη σ’ όλο τον Ελλαδικό χώρο!
Εκείνη την εποχή ξεκίνησαν τα πρώτα βήματα ώστε η «Νέα Μελισσοκομία» της Ευρώπης να φτάσει και στην Ελλάδα.
Το μηχάνημα που σήμερα ονομάζουμε μελιτοεξαγωγέα και πολλές φορές λειτουργεί αυτόματα, τότε ήταν το χειροκίνητο «ξεμελιστήρι». Σε πολλές περιπτώσεις το κάπνισμα των κυψελών γινόταν με το στόμα, ενώ υπήρχε απλά μια «καλύπτρα» για το πρόσωπο, αντί για τη μελισσοκομική στολή που υπάρχει τώρα. Οι μεταφορές γίνονταν με γαϊδουράκια και το μέλι πωλούταν μέσα σε ξύλινα κιβώτια.
Σήμερα, βέβαια, τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ!
Το παραδοσιακό μέλι που απλόχερα μας δίνει η ελληνική γη έχει διατηρήσει τη γεύση, το άρωμα και την πυκνότητα που το κάνουν για πολλούς το καλύτερο μέλι στον κόσμο, ενώ ταυτόχρονα η τυποποίηση μελιού και η εξαγωγή του το έχουν κάνει γνωστό παγκοσμίως.
Η σύγχρονη μελισσοκομία στην Ελλάδα
Αν κοιτάξουμε τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα δούμε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην 6η θέση σε αριθμό κυψελών, με περισσότερες από 1,5 εκατομμύριο κυψέλες στον Ελλαδικό χώρο και 15.000 μελισσοκόμους.
Πολλοί παραγωγοί μελιού στη χώρα μας σήμερα ασχολούνται συστηματικά με τη μελισσοκομία, και δεν την εξασκούν απλά ως χόμπι ή δευτερεύουσα ασχολία, αλλά με σεβασμό προς τη μέλισσα και τη σημασία της για το περιβάλλον παράγουν ποιοτικό μέλι που τυποποιούν ή/και εξάγουν.
Δες επίσης: Πόσο σημαντικές είναι οι μέλισσες για τον πλανήτη μας;
Επιπλέον, οι μελισσοκόμοι μεταφέρουν τα μελίσσια τους ανά περιοχή και εποχή, νομαδικά, ώστε οι μέλισσες να μπορούν να τρέφονται και να παράγουν μέλι όλο τον χρόνο. Διαθέτουν, τέλος, σύγχρονες μονάδες παραγωγής μελιού, με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας, όπως τον μελιτοεξαγωγέα, το απολεπιστήριο κ.α. που μπορούν να συλλέξουν το μέλι με ταχείς ρυθμούς, χωρίς να επηρεάζουν στο ελάχιστο την ποιότητά του – κάθε άλλο θα λέγαμε! Το πώς θα εξελιχθεί η μελισσοκομία στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια μένει να φανεί. Δυσκολίες καιρικές, φυσικές καταστροφές και άλλα σύγχρονα φαινόμενα μπορεί να απειλούν τις μέλισσες, αλλά με μεράκι και αγάπη για το περιβάλλον και τη μέλισσα, η μελισσοκομική τέχνη στην Ελλάδα θα γνωρίσει ένα δεύτερο κύμα άνθησης.
ΠΙΣΩ ΣΤO BLOG